چکیده در این تحقیق، تهیه و بهینهسازی فرمولاسیون اسپری و آئروسلسازی داروی ناتوانکننده مدتومیدین هیدروکلراید صورت گرفته است. در این فرمولاسیونها اجزایی شامل دارو، حلال(متانول، اتانول و ایزوپروپانول)، اسپان 85 و پیشرانه (پروپان) مورد استفاده قرار گرفتهاند. برای تهیه اسپری، کلیه اجزاء باید یک محلول مایع تک فازی تشکیل میدهند. تستهای اولیه و رفتار فازی فرمولاسیون حاوی دارو، الکل، اسپان 85 و پیشرانه (پروپان) و نیز رفتار فازی مقادیر متفاوت از داروی مدتومیدین هیدروکلراید بر حسب مقادیر متفاوت از حلالهای اتانول، متانول و ایزوپروپیل الکل و پیشرانه پروپان مورد بررسی قرار گرفته و حداکثر پروپان مصرفی برای تشکیل محلول تک فازی در حالتهای مختلف تعیین شد. برای داروی مدتومیدین هیدروکلراید، اتانول و ایزوپروپانول نسبت به متانول، حلالهای مناسبتری هستند. با توجه به اطلاعات بهدست آمده از آزمایشات انجام گرفته، فرمولاسیون بهینه دارو با بالاترین غلظت ممکن تعیین شده است. فرمولاسیون مدتومیدین هیدروکلراید 5/5% با استفاده از 1 گرم مدتومیدین هیدروکلراید، 10 میلیلیتر اتانول (44%)، 25/0 گرم اسپان 85 (4/1%) و 20 میلیلیتر پروپان (49%) بهدست آمد و آئروسل مطلوب (از لحاظ پایداری محیطی) بعد از رهاسازی از قوطی اسپری حاصل شد.